Kleurenalfabet
Additieven

Additieven helpen om de eigenschappen van een verf in de gewenste mate te ondersteunen. Als hulpmiddelen worden o.a. bevochtigingsmiddelen gebruikt die de vermenging van bindmiddel en pigment verbeteren. Andere additieven zijn bijv. waterafstotende middelen of verdichtingsmiddelen. Deze stoffen worden ook wel hulpstoffen genoemd.

Uitbloeiing

Uitbloeiing (uitbloeding, bleeding) wordt gezien als gebouwschade en ontstaat als de opgeloste zouten op het oppervlak kristalliseren. De zouten lossen op in het indringende water en migreren met het vocht door het gebouwdeel heen. Als het bouwwerk opdroogt, kristalliseren de zouten uit. Daarbij neemt ze in volume toe en kunnen het pleister of de verf loskomen van de ondergrond. Bij uitbloeiing van kalk is de situatie anders. De processen zijn weliswaar vergelijkbaar, maar de gevolgen zijn voornamelijk van optische aard door witte vlekken of een witte waas.

Bindmiddelen

Het soort bindmiddel typeert een verf en bepaalt de benaming er van. Bindmiddelen zijn stoffen die ervoor zorgen dat de verf aan de ondergrond hecht. Ze worden meestal in vloeibare vorm vermengd met de pigmenten en vulstoffen, zodat deze zich gelijkmatig door de verf verdelen en alle vaste stoffen in de verf gelijkmatig door het bindmiddel worden bevochtigd. Het soort bindmiddel geeft de verf zijn kenmerkende verwerkings- en materiaaleigenschappen.

Biociden

Gevelverven kunnen biociden bevatten om aantasting door micro-organismen te voorkomen. Algiciden en fungiciden behoren tot de biociden en kunnen aantasting door micro-organismen als algen en schimmels van gevels of binnenruimtes tegengaan, maar niet permanent verhinderen. Ook conserveringsmiddelen worden tot de biociden gerekend.

Chloorverbindingen

Chloorverbindingen kunnen erg irriteren. Tot de organische chloorverbindingen behoren ook een aantal zeer giftige, persistente en bioaccumulatieve stoffen, zoals polychloordibenzodioxinen en -furanen.

Bovendien zijn er allerlei natuurlijke organische chloorverbindingen die door organismen, zoals bodembacteriën, schimmels, algen en korstmossen, kunnen worden gesynthetiseerd.

Isolatieplaten

Om er voor te zorgen dat een materiaal zo min mogelijk warmte geleidt, moet het over zoveel mogelijk microscopisch kleine holle ruimtes beschikken waarin de lucht is ingesloten. Stilstaande lucht is namelijk een slechte geleider van warmte-energie, omdat geen warmte-uitwisseling door middel van convectie (luchtbeweging) kan plaatsvinden. Er zijn verschillende materialen die als isolatieplaten (voor gevelisolatie) kunnen worden gebruikt. De bekendste zijn polystyrol, mineraalwol of calciumsilicaat.

Emissies

Emissie (van het Latijnse ‘emittere’ wat verzenden of versturen betekent) wordt ook wel uitstoot genoemd en duidt meestal op de afgifte of uitstoot van schadelijke stoffen aan de omgeving.

Kleurstoffen

Kleurstoffen zijn stoffen die in tegenstelling tot pigmenten oplosbaar zijn in oplos- en bindmiddelen. Naast de kleurende werking hebben kleurstoffen over het algemeen geen dekkend vermogen, maar kunnen wel chemisch of door hechting aan vaste stoffen binden.

Fogging

Met het “fogging effect” wordt een verkleuring bedoeld van muren en plafonds door een zwart laagje dat uit weekmakers en stofpartikels bestaat. De meeste weekmakers komen uit lijmen, meubels of vloerbedekking.

Het effect doet zich in verwarmde woningen meestal 's winters voor. In dat geval zet zich op muren en plafonds een zwart laagje af.

Vulstoffen

Vulstoffen zijn minerale vaste deeltjes die groter zijn dan pigmenten. Over het algemeen worden kleurneutrale vaste deeltjes gebruikt, zoals kwarts-, leisteen- of dolomietmeel. Vulstoffen worden o.a. gebruikt ter verbetering van de mechanische weerstand van een verf.

"Grijze" energie

Met "grijze"energie wordt de hoeveelheid energie bedoeld die nodig is voor de productie, het transport, de opslag, de verkoop en de afvoer van een product, met gebruik van fossiele brandstoffen. Daarbij wordt ook rekening gehouden met alle voorstadia tot aan de grondstofwinning en de benodigde energie voor alle bijbehorende productieprocessen. Als voor de productie machines of infrastructuur nodig zijn, wordt normaal gesproken ook de energiebehoefte voor de productie en het onderhoud ervan procentueel in de "grijze" energie van het eindproduct verrekend. "Grijze" energie is dus de indirecte energiebehoefte bij aanschaf van een product mits gebruik gemaakt wordt van fossiele brandstoffen.

Hulpstoffen

Hulpstoffen helpen de eigenschappen van een verf in de gewenste mate te ondersteunen. Als hulpmiddelen worden o.a. bevochtigingsmiddelen gebruikt die de vermenging van bindmiddelen en pigment verbeteren. Andere hulpstoffen zijn bijv. waterafstotende middelen of verdichtingsmiddelen. Deze stoffen worden ook wel additieven genoemd.

Kaliumsilicaat

Kaliumsilicaat is een glasachtige vaste stof die in water oplosbaar is. Kaliumsilicaat wordt bereid door kwartszand, kaliumcarbonaat en koolstof samen te smelten. Het zo verkregen vaste mengsel van kaliumsilicaat en kiezelzuur wordt voor verder gebruik vaak onder druk met oververhit water omgezet in een siroopachtige oplossing.

Duurzaamheid

De duurzaamheid van een gevelverf wordt vooral beïnvloed door de weerstand van de verf tegen weersinvloeden. De silicaatbinding van mineraalverven en silicaatverven is zeer duurzaam, terwijl het bindmiddel ‘silicaat’ in tegenstelling tot dispersies absoluut uv-stabiel is. Hetzelfde geldt voor anorganische pigmenten en minerale vulstoffen. De silicaatverven en mineraalverven van KEIM zijn legendarisch qua duurzaamheid en levensduur en blijven decennialang intact en mooi.

Lazuren

Een lazuur is een (semi-)transparante afwerkingslaag. Minerale pleisters, metselwerk of schoonbeton kunnen net als hout worden gelazuurd.

Oplosmiddelen

Een oplosmiddel of solvent is een stof om gassen, vloeistoffen of vaste stoffen in op te lossen of mee te verdunnen, zonder dat het daarbij tot een chemische reactie tussen de opgeloste stof en het oplosmiddel komt. Over het algemeen worden vloeistoffen, zoals water en vloeibare organische stoffen, gebruikt voor het oplossen van andere stoffen. Het meest gebruikte oplosmiddel is water, dat ook vaak wordt gebruikt bij de verfproductie. Het wordt echter zelden vermeld, omdat het geen kwaad kan. Bij verven, lakken, lijmen enz. worden daarom met ‘oplosmiddelen’ vaak stoffen bedoeld die o.a. voor onaangename geuren zorgen en die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid en het milieu. Dan gaat het om vluchtige organische stoffen (VOS) die over het algemeen binnen een paar uur tot enkele dagen na de verwerking zijn verdampt of om andere, minder vluchtige stoffen die echter niet tot de oplosmiddelen worden gerekend. Deze worden in veel ‘oplosmiddelvrije’ producten gebruikt, maar worden nog maanden tot jaren aan de lucht in de ruimte afgegeven.

Mineraalverven

Mineraalverven bevatten naast anorganische kleurstoffen als hoofdbestanddeel een kaliumhoudend alkalisilicaat (waterglas), dat kaliwaterglas of ook vloeibaar kaliumsilicaat of 'LIQVOR SILICIVM' wordt genoemd. Een beschildering met minerale verf vormt niet zoals andere verf een laag, maar een onverbrekelijke verbinding met de ondergrond (verkiezeling)

Mineraalverven zijn zeer kleurstabiel. Aangezien alleen minerale pigmenten worden gebruikt en deze niet onder invloed van uv-licht van kleur veranderen, behouden silicaatverven decennia lang een constante kleur.

Mineraalverven zijn gebaseerd op minerale grondstoffen. De productie en verwerking ervan zijn dan ook zeer milieuvriendelijk. Door de lange levensduur wordt er zuinig met grondstoffen omgesprongen en de niet-schadelijke samenstelling ontziet het milieu en de gezondheid.

Pigmenten

Pigmenten (van het Latijnse ‘pigmentum’ dat ‘kleur’ betekent) zijn kleurende vaste deeltjes. Pigmenten kunnen van organische of anorganische oorsprong zijn. Anorganische (minerale) pigmenten zijn stabieler onder invloed van uv dan organische pigmenten. Naast hun decoratieve eigenschappen hebben pigmenten ook een goed dekkend vermogen en zijn ze goed met het bindmiddel dispergeerbaar. In tegenstelling tot kleurstoffen zijn pigmenten niet oplosbaar in het gebruikte medium.

Scheuren

Scheuren doen zich voor als zich in het materiaal spanningen opbouwen die niet door het materiaal kunnen worden opgenomen. De redenen voor zulke spanningen zijn bijvoorbeeld temperatuurverschillen in het materiaal of gebouwdeel.

Structuurverven

Met structuurverf wordt verf bedoeld met kleine korreltjes om o.a. haarscheurtjes af te dichten. Structuurverven moeten altijd met een ‘normale’ verf als eindlaag worden afgewerkt.

Sol-silicaatverven

Sol-silicaatverven zijn gebaseerd op een compleet nieuw bindmiddelprincipe en maken volledig nieuwe toepassingen mogelijk voor silicaatverven. Het bindmiddel sol-silicaat, een gestabiliseerde combinatie van kieselsol en waterglas, verkiezelt niet alleen met minerale ondergronden, maar ontwikkelt ook een sterk hechtvermogen op ondergronden op basis van bindmiddelen met organische kunststoffen (dispersies en siliconenhars). Hierdoor kan de verf op vrijwel alle gangbare ondergronden worden gebruikt. Dankzij een organisch percentage van minder dan 5% voldoet de sol-silicaatverf ook aan de eisen in DIN 18363 voor dispersiesilicaatverven.

Silicaatverven

Silicaatverven bevatten naast anorganische kleurstoffen als hoofdbestanddeel een kaliumhoudend alkalisilicaat (waterglas), dat kaliwaterglas of ook vloeibaar kaliumsilicaat wordt genoemd. Een beschildering met minerale verf vormt niet zoals andere verf een laag, maar een onverbrekelijke verbinding met de ondergrond (verkiezeling) Silicaatverven zijn zeer kleurstabiel. Aangezien alleen minerale pigmenten worden gebruikt en deze niet onder invloed van uv-licht van kleur veranderen, behouden silicaatverven decennia lang een constante kleur. Silicaatverven zijn gebaseerd op minerale grondstoffen. De productie en verwerking ervan zijn dan ook zeer milieuvriendelijk. Door de lange levensduur wordt er zuinig met grondstoffen omgesprongen en de niet-schadelijke samenstelling ontziet het milieu en de gezondheid

Uv-straling

Ultraviolette straling is voor mensen onzichtbare elektromagnetische straling met een golflengte die korter is dan die van voor de mens zichtbaar licht. Uv-straling zit in de straling van de zon. Dankzij absorptie in de dampkring van de aarde (vooral de ozonlaag) dringt vooral UV-A en maar weinig UV-B door tot het aardoppervlak. Uv-straling leidt niet alleen tot verwarming van een oppervlak, maar breekt ook organische stoffen af, zoals kunststoffen.

Verkiezeling

Mineraalverven zijn zeer duurzaam, omdat ze zich onlosmakelijk met de ondergrond verbinden. Alleen het speciale recept van silicaatverven maakt deze duurzame verbinding van verf en ondergrond mogelijk. De vakman noemt dit proces ‘verkiezeling’. Door verkiezeling ontstaat een zeer duurzame verbinding die niet meer kan worden verwijderd.

Koudebruggen

Koudebruggen zijn energetisch gezien zwakke plekken in de buitenschil van een gebouw. Deze zijn geometrisch bepaald of het gevolg van de natuurkundige eigenschappen van het bouwmateriaal. Door betere warmtegeleiding van een gebouwdeel ten opzichte van een aangrenzend gebouwdeel, ontstaat er lokaal een ongewenst hoog warmteverlies en dus een lagere oppervlaktetemperatuur aan de binnenzijde van de buitenwand. In dit gebied ontstaat dan een hoger risico. Als de temperatuur onder het dauwpunt daalt, condenseert de luchtvochtigheid op de wand en vormt de basis voor schimmel in de binnenruimte. Koudebruggen zijn ook verantwoordelijk voor het ‘fogging effect’ waarbij weekmakers uit de lucht in de ruimte zich afzetten.

Geïntegreerde warmte-isolatiesystemen

Een geïntegreerd warmte-isolatiesysteem bestaat uit een combinatie van verschillende lagen die op de buitenwanden worden bevestigd. Geïntegreerde warmte-isolatiesystemen zijn dus geen zelfdragende systemen, maar een soort van tweede huid die het gebouw extra tegen de weersinvloeden beschermt en de warmteverliezen verminderd. Een geïntegreerd warmte-isolatiesysteem bestaat uit lijmmortel voor fixatie van de isolatieplaten, pluggen voor de zekering van de platen en wapeningsmortel waarin het wapeningsweefsel wordt aangebracht dat voor een robuust en stootvast oppervlak zorgt. De opbouw van een geïntegreerd warmte-isolatiesysteem wordt uiteindelijk aan het oog onttrokken en alleen de afwerkingslaag en de verflaag zijn zichtbaar. KEIM biedt minerale materialen aan die al decennia lang hun waarde hebben bewezen en een ecologische, economische en gezonde oplossing garanderen.

Warmteverlies

Natuurkundig bezien is warmteverlies niets anders dan de energiebalans tussen verschillend verwarmde plaatsen. Bij gebouwen gebeurt dit ongecontroleerd en als ongewenst bijeffect van bijv. ventilatie.

Waterdampdoorlatend

Met de waterdampdoorlatendheid wordt de doorlatendheid bedoeld van een verf voor waterdamp. Hoe hoger de waterdampdoorlatendheid van een verf, hoe beter deze het vocht weer kan afgeven. Binnenshuis kan dit samen met voldoende ventileren van de ruimte de vorming van schimmel tegengaan.

Waterglas

Met waterglas worden samengesmolten, gestolde, glasachtige (amorfe) en in water oplosbare natrium- en kaliumsilicaten of een waterige oplossing ervan bedoeld. Afhankelijk van of er meer natrium- of kaliumsilicaat in zit, wordt gesproken over natronwaterglas of kaliwaterglas.